Odkrycia archeologiczne na terenie Doliny Baryczy wskazują na sporadyczny pobyt człowieka na tych terenach już w mezolicie [8000-4000 lat p.n.e.]. W kolejnym okresie czyli w neolicie wzrosła liczba ludności na tym terenie, o czym świadczą znaleziska ponad stu toporków kamiennych i resztki ceramiki.

W epoce brązu, która rozpoczyna się w latach 1700 p.n.e. i trwa na naszych ziemiach do VII w p.n.e.  upowszechnia się metalurgia. Znaleziona koło Sułowa forma odlewnicza świadczy o produkcji wykonach z brązu grotów do strzał. Z początkiem III okresu epoki brązu wykształcił się na naszych ziemiach prasłowiański zespół kulturowo-etniczny mający swój odpowiednik w kulturze łużyckiej.

Około 700 lat p.n.e. rozpoczyna się na Śląsku epoka żelaza. W epoce tej mieszkańcy ziem nadbaryckich znali też obróbkę żelaza, które wytapiali z miejscowych pokładów rudy darniowej, o czym świadczy znaleziona dymarka w Nowej Wsi Goszczyńskiej datowana na [700-400 lat p.n.e.]. Kultura łużycka zostaje wyparta przez kulturę pomorską wytworzona przez prasłowiańskie plemiona grupy kaszubskiej. Dowodem są tu groby skrzynkowe znalezione na tym terenie. Ciągłość rozwoju tych terenów obserwujemy przez wszystkie epoki aż do okresu wczesnośredniowiecznego, w którym wyodrębniają się plemiona polskie, tworzące narodowość polską. W okresie średniowiecza osadnictwo nad Baryczą intensywnie się rozwija. Znane na tym terenie hutnictwo żelaza rozwinęło się na tym terenie na szerszą skalę dopiero w XVI-XVII w. Drobne ośrodki hutnictwa, które eksploatowały pokłady rudy darniowej, znajdowały się w osadach noszących do dziś w nazwie Ruda lub Kuźnia z odpowiednim określeniem np. Ruda Milicka, Sułowska, Krośnicka, Żmigrodzka oraz Kuźnia Krośnicka, Goszczyńska.

Ruda Sułowska jest wsią założoną w XVI w. jej mieszkańcy głównie zajmowali się wytopem żelaza z rudy darniowej znajdującej się pod grubą warstwa humusu wydobywanej  z miejsca obecnych stawów, o czym świadczy sułowska księga parafialna z 1600 r.

Hutnictwo żelaza z czasem zaczęło ginąć. Powodem była niska zawartość żelaza, a do jego wytopu używano olbrzymich ilości drewna. Produkcja żelaza stała się nieekonomiczna z jeszcze jednego powodu powodem było powstanie rozwiniętego na szeroką skalę hutnictwa na Górnym Śląsku. Na tym terenie prowadzono na wielką skalę hodowle owiec, której sprzyjały olbrzymie ilości łąk i pastwisk. Surowiec jakim była wełna musiał być gdzieś być przerabiany i tak w Rudzie Sułowskiej oraz Radziądzu powstały folusze. Nazwa „folusz” oznaczała drobny zakład zajmujący się produkcją filcu. Filc był pozyskiwany poprzez zgniatanie lub ubijanie wełnianej tkaniny, zwilżonej woda lub roztworem mydła. Maszyny w foluszach były poruszane kołem młyńskim.   
 Historia powstania stawów  w Dolinie Baryczy rozpoczyna się  na przełomie XII i XIII w dopiero w okresie od XVI do XVIII w. nad Baryczą rozwija się na wielką skalę gospodarka rybna. Ogromny wkład w jej rozwój wmiesili  zakonnicy z zakonu cystersów lubiąskich, do których te ziemie nie należały, a którzy w sposób doskonały wykorzystali wtedy zalety rozłożystej doliny przeciętej rzeką Baryczą, z dużą ilością bagien wśród borów i lasów. Miejscowa ludność zajmowała się wytopem rud darniowych. Podczas ich pozyskiwania powstawały olbrzymie wyrobiska. Zakonnicy zauważyli, że niektóre wielkie zagłębienia wystarczy połączyć odpowiednio kanałami, doprowadzić wodę z Baryczy i hodować ryby. Najbardziej efektywną w hodowli ryb był karp. Hodowla karpi była powiązana z dużą ilością dni postnych, które stały się głównym menu dla poszczącej ludności i braci zakonnej. Do powstania akwenów wodnych przyczynili się również w XIV wieku biskupi z kurii wrocławskiej. Na początku powierzchnia stawów wynosiła niespełna 100 ha, a w XV wieku w okolicach Milicza stawy zajmowały już 1800 ha. W XVII wieku powierzchnia lustra wody wynosiła 10 000 ha, jednak w późniejszym okresie z powodu braku wody, część stawów zlikwidowano. Od połowy XVIII wieku po podboju Śląska przez Prusy, władze osuszyły część stawów, aby uzyskać nowe tereny pod wsie dla osadników z Prus. W celu zabezpieczenia w dostateczną ilość wody w stawach, wybudowano sieć tam, śluz i jazów oraz cieków wodnych pomiędzy nimi. Te śluzy, które zostały założone pomiędzy stawami, nazywano "mnichami". Nazwa "mnich" powstała dla upamiętnienia twórców tych przepustów. Duża ilość lasów i specyficzne środowisko wodne tego terenu spowodowały, że już przed wiekami ten teren upodobało sobie ptactwo, które zaczęło się gnieździć w rzadko spotykanych ilościach i gatunkach. Wszystkie te działania  i sprzyjające warunki miały wpływ na to, że właśnie w Dolinie Baryczy powstały jedne z największych w Europie stawy hodowlane. Wieś licząca ponad czterysta lat ma bogata historię, którą należy propagować wśród zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Kontakt internetowy do osoby administrującej podserwis Sołectwa Ruda Sułowska: rudasulowska@wp.pl