Mogła miejscowość być miastem, ale się nim nie stała.

Wielkopolski książę nią władał, ale do czasu…

Nie zmieniło się miejsce lokacji wsi. I lasów w jej pobliżu

Jest szmat, choć już nie tyle jak w czasach , kiedy szlakiem, na

Którym leży, wędrowali kupcy i pielgrzymi.

I my zawędrowaliśmy do Dziadkowa. Tu w czasie cofamy się.

Szumi nadbarycka puszcza. W jej mateczniki pomyka grubszy zwierz, a i pomniejszy schronienia szuka, przed ludzmi uchodząc. Ci przy szlaku, ze Śląska na wielkopolską stronę wiodącym, pracują.

Lat minęło mało wiele. W kasztelańskim Miliczu od dawna życie kwitło. A wciąż przemyśliwano nad tworzeniem nowych osad przy szlaku rzeczonym (może to i bursztynowy był… albo jego odnoga…) Znalazł się zdatny zasądza i gdzieś koło połowy XIII wieku lokowano Dziadkowo. I tak przy najstarszej drodze przez ziemie nad ,,moczarowatą rzeką” Baryczą leżące nowa powstała. Mógł tędy biskup Otto z Barnbergu wędrować w zbożnym celu ewangelizację na Pomorze się wdając; mogli i pielgrzymi, gnący ku grobowi św. Wojciecha w Gnieżnie.

A w Dziadkowie? Wieś, stanowiąc rodowe dziedzictwo, przechodziła na kolejnych spadkobierców. Dziadek, dziedzina = spadek po dziadku, Dziadkowo. Taka ci etymologia nazwy jest wielce prawdopodobna. Piszę znawca naszej kultury i etymolog znakomity prof. A. Bruckler- ,,spadek po dziadzie, dziadku, był dziedziną, przechodził na pochodzących od jednego dziadka”. Może też mieć związek pochodzenie nazwy wsi ze słowem dział znaczącym dawniej - ,,część posiadłości komuś przypadająca; grzbiet wzgórza tworzący granicę”. Dziadkowo leży przecież na południowym skraju Wzgórz Cieszkowskich, noszących też miano Wzniesień Sułowsko- Krotoszyńskich. Pierwotna lokacja wiąże się zapewne z czasami największej akcji osiedleńczej na Śląsku (poł.XIII-XIVw.). Na terenach leśnych powstało wówczas dziesiątki wsi. Region liczył ich łocznie około 300.

Rok mamy 1266. Dnia 5 lipca biskup wrocławski Tomasz I zyskuje od księcia wielkopolskiego (1224-1279) Bolesława Pobożnego (wspomagał ks.Kondrada w walce z Bolesławem Rogatką) Dziadkowo w zamian za wieś Murzynowo koło Środy Wielkopolskiej. Czemuż tak? A no kościół wrocławski dążąc do usamodzielnienia się i utrzymania stanu posiadania w kasztelanii milickiej tworzył kompleks dóbr od południa ku północy wzdłuż dawnego traktu komunikacyjnego. Biskupią wsią stawszy się zyskało Dziadkowo prawa miejskie w 1267r. Nie stało się miastem ze względu na bardziej dynamiczny rozwój Milicz i Zdun. Biegły lata, wieś była dobrem kapituły wrocławskiej aż po rok 1358, kiedy to kasztelanię milicką sprzedano Konradowi I Oleśnickiemu. Zmienili się właściciele wsi, zmieniła przynależność parafialna Dziadkowa. W 1666r. należała do parafii w Miliczu, rozciągającej się wówczas na 16 km z południa na północ. Zapewne wchodziło w obręb parafii wymienionej w 1724r. podobnie jak pobliskie Rakłowice i Słabocin. W granicach parafii Cieszków było Dziadkowo w 1952r., w 1958r. powstała tu kaplica o pow. 100m kw w budynku należącym do L. Ryby. Z kaplicy tej- p.w. MB Częstochowskiej – korzystali wówczas, jak pisał ks. A. Mańka, parafianie z Dziadkowa, Grzebielina, Słabocina, Rakłowic i Jawora. Od 1979r. Dziadkowo nalerzy do parafii Pakosławsko.

Swego czasu (1850r.), będąc samodzielnym folwarkiem, stanowiło Dziadkowo część dóbr mniejszego wolnego panstwa stanowego Nowy Zamek - Wierzchowice. W imieniu właściciela Jana Henryka X Hochberga (pana na Książu) interesy w rzeczonym w.p.s.- jak pisze L.Kowalski – prowadził niejaki Geisler. Spośród mieszkańców XIX – wiecznego Dziadkowa niektórzy byli uzdolnieni artystycznie. W latach 1826-29 w orkiestrze F. Guhra z Milicza grał skrzypek Schnecke z interesującej nas wsi. Rok 1939. w Altenau ( ówczesna nazwa wsi) mieszka ponad 450 mieszkańców ( łącznie z przysiółkiem Rakłowice (Rackeldorf), ze sprawującym tu rządy Augustem Habuchtem. Czasy najnowsze – 2005 r. Dziadkowo to jedno z 17 sołectw gm. Cieszków . Obręb wsi liczy 4,39km kw, a ją samą zasiedla 285 mieszkańców (5.miejsce w gminie). Grunty orne na glebach bielicowych nalerzą do tzw. Kompleksu żytniego dobrego i bardzo dobrego. Jako wieś o średniowiecznym rodowodzie objęte jest Dziadkowo strefą obserwacji archeologicznej ,,OW’’.

    

Historia Dziadkowa została opracowana i napisana przez pana Edwarda Kańskiego dla gazety " Głos Milicza " formie artykułu " Alfabet wiosek ".

      Sołtys wsi

 Aniela Błaszczyńska

  Dziadkowo 21/1

 56-330 Cieszków  

tel. 713847842

kom.691765270

 Radny w Urzędzie Gminy w Cieszkowie

Marcin Mruk  

kom. 721143400

emai: marcin.mruk@interia.pl

Serwis redaguje:

Radosław Galewski 

kom.606657030

emai: radoslaw.galewski@onet.pl