Historia Pakosławska - trwa od średniowiecza      

Dolinę Baryczy współtworzą dwie kotliny: Milicka i Żmigrodzka.

W ich rzeźbie terenu wyraźnie jest widoczne zróżnicowanie. Jego elementem są tworzące swoisty ciąg Wzgórza Cieszkowskie nazywane też Wzniesieniami Sułowsko-Krotoszyńskimi.

Wśród wzgórz z dziesięć wiosek – od Cieszkowa począwszy po Sułów – leży.

Wśród nich Pakosławsko. Wieś istniała już w pierwszej połowie XIV wieku. Zapewne nieprzypadkowo ją nazwano. Od wybranego na lokację miejsca o „mały krok” na wschód przebiegał szlak od Śląska ku Wielkopolsce wiodący najprostszą drogą przez milicki region prowadząca.

Kto Pakosławsko lokował? Jaka jest etymologacja (pochodzenie) nazwy?

Goedsche w pracy „Geschichte und Statistik des Militsch - Trachenberger Kreises” (1847) pisze, że nie wiadomo dlaczego wcześniej niż Bogislavitz nazwy Pakosławsko używano.

Znawca nadbaryckich dziejów osadnictwa Joseph Gottschalk w „Beiträge zur Rechts, Siedlungs und Wirtschaftsgeschichte des Kreises Militsch bis zum Jahre1648”(wyd. 1930) pisząc o Bogislavitz podaje wcześniej używane nazwy: Packoslawske, Pacoslawice, Pakislawiska, Pakoslawika. Dlaczego zatem Pakosławsko?

Znano w staropolszczyźnie imię (nazwisko) PAKOSZ. Ma ono niewątpliwie związek z dawnym przysłówkiem pak, znaczącym tyle co znowu – sugerującym więc powtarzanie. Pako – sław czyli ten który ciągle poszukuje sławy. Pakosz to poboczna forma wymienionego wyżej słowiańskiego imienia męskiego używanego tylko w polszczyźnie.

Pierwsza połowa XIV wieku.

Ordynariuszami diecezji wrocławskiej byli: bp Nankier (1326-1341) i bp Przecław z Pogorzeli (1342 – 1376). Który z nich mógł zlecić lokalizację Pakosławska? Wydaje się, że bliżej nam nieznanemu Pakoszowi zlecił zadanie Przecław z Pogorzeli. Tenże biskup w połowie rzeczonego stulecia pobierał dziesięcinę ze wsi, o której mowa. A Pakosz do herbowych się zaliczał. Pieczętował się herbem Jastrzębiec.

Na błękitnej herbowej tarczy widniało godło – złota podkowa na opak (!) – odwrócona – z krzyżem kawalerskim pośrodku. Nad tarczą widniał klejnot – jastrząb z dzwonkami złotymi u nóg, trzymający w prawej podniesionej nodze podkowę z krzyżem (taką samą jak na tarczy).

To ptak herbowy zdający się wyjaśniać charakter „naszego” Pakosza. Uznania i sławy zapewne szukał, chcąc być użytecznym władcy i ludziom. Herb Jastrzębiec znamy w 27 odmianach notowany jest od pierwszej połowy XIV wieku. Zatem Pakosławsko od Pakosza. A Bogislawiz (Bogislavitz)? Taka nazwa widnieje na Mapie Księstwa Oleśnickiego z Dominum Milickim i Sycowskim po 1750 roku, także na mapach z lat 1774, 1831, 1894/95, 1930. Właścicielami jej byli: biskupstwo wrocławskie do około 1360r., Książę Konrad I Oleśnicki (po 1360r.) władający Wolnym Państwem Stanowym Milicz Kurzbachowie (od 1494r.) Potem – od połowy XVIIIw. Puszerowie. Po nich pozostał we wsi pałac z 1787r. ( dane na ten temat w Służbach Ochrony Zabytków we Wrocławiu) z założeniem parkowym. W połowie XIX w. władali Pakosławskiem (Bogislavitz) von Maltzanowie. Wieś liczyła 15 zagród, 180 mieszkańców i jeden młyn wodny. Dalsi właściciele to: Teodor Schubert (od 1876r.), Fryderyk Schade (od 1890r.) Jerzy Lehman (1908-1937) – a po jego śmierci – żona Elza Lehman (1937 – 1945).

U progu II wojny światowej liczyło Pakosławsko (Altmühlgrund – stara posiadłość ziemska) 360 mieszkańców. Wśród nich było 4 Baumgartów, 4 Rauhutów, 4 Scheibelów. Aż 9 nosiło nazwisko Woidrehützke. Po wojnie przez kilka lat (jeszcze po 1950r) wieś nosiła miano Bogusławice. Świadczą o tym zapisy choćby na aktach nadania własności i innych dokumentach. Wróciła jednak średniowieczna nazwa Pakosławsko. I dobrze – bo o dawności wsi dowód daje.

 

Edward Kański 01.07.2013 r.

 

Sołtys wsi Pakosławsko

Agnieszka Maryjowska

Pakosławsko

e-mail: agnieszka.maryjowska@gmail.com

Radna w Urzędzie Gminy Cieszków:

Rozalia Kindrat

Pakosławsko 3

Tel: 699 185 867
email: rozakolczasta@o2.pl

Opiekun strony:

Monika Maryjowska

Pakosławsko

email: monikamaryjowska21@gmail.com